De derde wedstrijd voor EP5 was een thuiswedstrijd tegen Oud Zuylen 6 uit Utrecht. Een nieuw team, vorig jaar had OZ nog vijf teams. We speelden in de sterkst mogelijke opstelling, dus meenden we vooraf dat we "normaal gesproken" zouden moeten winnen. Want was dit niet bijna hetzelfde team als EP3 van vorig seizoen, waarmee we een klasse hoger speelden? Maar goed, in de openingswedstrijd tegen HSG waren we ook al op een bananenschil gaan staan, dus niets was zeker.
Voordat we naar de partijen gaan, eerst nog een opmerking over het gebruik van bijnamen. Na mijn vorige verslag kreeg ik nogal wat commentaar op het gebruik van bijnamen, vooral uit de hoek van (familie van) Martmans. Nou is discriminatie een nogal gevoelig onderwerp momenteel. Om alle schijn van discriminatie tegen te gaan, zal ik voortaan voor alle teamleden bijnamen gebruiken, dan maak ik in ieder geval geen verschil. Voor klachten over de gebruikte bijnaam heb ik nummer 0900-1234 (90 ct p/m) opengesteld....
EP5 zat al heel vroeg op rozen. Het eerste paaltje op het scoreformulier kwam (net als bij de A1 een paar dagen eerder) op naam van Joël Veltman. Hij kwam van de nul af op een manier, waarmee hij de SOS-schoonheidsprijs beslist niet zal winnen. Zijn tegenstander liet zich met een pion meer namelijk mat achter de paaltjes zetten. Zuur voor zijn tegenstander, een gelukje en een 1-0 voorsprong voor ons.
Al heel snel kwam daar een tweede punt bij. Chef kippenvleugels Tijmen was ook al snel klaar. Het notatieformulier vermeldde elf zetten, beginnende met 1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 f6? De zet f6 om de e-pion te verdedigen staat niet in de openingsboekjes. Deze partij zal beslist geen aanleiding zijn om daar iets aan te veranderen. Er volgde 4. dxe5 fxe5 5. Lc4 h6 6. Pc3 Lb4 7. Ld2 Pf6 8. O-O Lxc3 9. Lxc3 Pxe4?? (diagram)
Na 9...d6 was het nog wel speelbaar geweest. Dit kost tenminste een stuk. 10. Dd5 Tf8 11. Dxe4 d6 In het vakje bij zet 12 staat een ‘D' en verder niets. Ik vermoed dat zwart na Dg6+ heeft opgegeven, nog voordat Tijmen de zet helemaal kon opschrijven. Die opgave is terecht, want hij staat dan een stuk achter met een hopeloze stelling.
Mijnheer de voorzitter Ernst was als derde klaar. In een stelling met alleen dames en pionnen kwamen hij en tegenstander Jan Gijzen remise overeen. Doorspelen had gekund, maar Ernst zei dat hij zich niet zo lekker voelde en vond de remise wel prima. Gezien de stand van de wedstrijd was er ook geen reden om de remise te vermijden. Aldus nam En Passant een 2,5-0,5 voorsprong.
Thomas "Anish" bleef ook deze partij op 100% staan. Die bijnaam is overigens bedacht langs het voetbalveld, een klassiek gevalletje " in het land der blinden" zullen we maar zeggen... We komen erin na zet 17 voor zwart. Na een Scandinavische opening is er nog weinig spectaculairs gebeurd, maar Thomas staat met wit wel ietsje prettiger. Het zwarte centrum ziet er namelijk wel aardig uit, maar het is vooral een zwakte. Ook de dame op b8 zal geen schoonheidsprijs winnen.
18. d4 Ld6? En hier gaat tegenstander Tom van Helmond in de fout. De penning van pion e5 is inderdaad vervelend, maar hij vergeet dat na dxe5 ook pion d5 hangt. Le4 was het beste, dat dekt d5 en voorkomt dat wit met Te1 nog meer druk kan gaan zetten op e5. 19. dxe5 Lxe5 20. Dxd5+ Kh8 21. Pxe5 Pxe5 22. f4? En dit vergooit het meeste voordeel weer, Pd6 was beter. We schuiven even verder, Thomas houdt voordeel maar het is nog niet direct winnend. Td8 23. Dc5 Tc8 24. Dd6 Pc6 25. Dxb8 Pxb8 26. Pd6 Tc5 27. Pxf5 Txf5 28. Tad1 Pc6 29. Tfe1 Kg8 30. Td7 Tb8 (Diagram)
Die loper op g3 doet niet zoveel, dus Thomas activeert hem maar eens. 31. Lf2 Vervolgens ging zijn tegenstander in de denktank. Na 10 minuten zei hij iets als "Ik heb er goed over nagedacht, en ik denk dat ik die pion wel kan pakken." 31...Txf4?? 32. Lg3 Tsja, dat kost dus een kwaliteit. Pe5?? En als je net een blunder gemaakt hebt is het moeilijk om gelijk weer helder na te denken. Nu is het helemaal uit, want in plaats van een kwaliteit gaat het een volle toren kosten. 33. Lxf4 Pxd7 34. Lxb8 Pxb8 35. Te8+ Kf7 36. Txb8 en opgegeven.
En dan mijn eigen partij, met zwart tegen Lex Plum aan het eerste bord. Wat betreft bijnamen kan ik zelf natuurlijk niet buiten schot blijven, mijn teamgenoten hebben het weinig vleiende Oelewapper bedacht. Dat zou iets te maken kunnen hebben met een potje in Vlissingen deze zomer, verder zeg ik daar niets over...
Ik kreeg een Siciliaan op het bord, zonder d4 maar wel met a3 en h3 voor wit. Niet echt een opening om wakker van te liggen, dus. Al na 12. g4 was er een interessante stelling ontstaan (diagram).
Een paardoffer op g4 ziet er hier al verleidelijk uit, maar achter het bord kon ik geen direct winnende variant vinden. En ik zag geen reden om veel risico te nemen in een prima stelling. Daarom speelde ik het rustigere Lg6, gevolgd door h6. De computer vindt Pxg4 prima, maar geeft ook geen directe winst. Ook direct h6 is goed, het gespeelde Lg6 is iets minder.
12...Lg6 13. f4 h6 14. f5 Lxf5 15.Txf5 hxg5 16. Lxg5 Dd6 17. Lf4 De6 18. Lg5 c4 19. Tf2 Lc5 Dit dwingt d4 af, waardoor de loper op a2 tot een figurantenrol gedwongen wordt. Die loper komt daar de hele partij nooit meer weg. We schuiven even verder. Fritz ziet veel meer mogelijkheden om groter voordeel te halen dan mijn tegenstander en ik ooit gezien hebben, maar ik meende af te kunnen wikkelen naar een gewonnen eindspel. Als we een paar stukken ruilen kan ik zowel de koning aan de tand gaan voelen als pion b2 (en daarmee de hele damevleugel) gaan opvreten. Wit blijft namelijk zitten met een onontwikkelde damevleugel. Dat moest genoeg zijn voor de winst, dacht ik. 20. d4 Pe4 21. Te2 Dg6 22. Lf4 Ld6 23. Df1 f5 24. Tg2 Lxf4 25. Dxf4 fxg4 26. Dc1 g3 27. Pd2 Tf2 28. Pxe4 Txg2+ 29. Kxg2 Dxe4+ 30. Kxg3 Tf8 (Diagram)
Je zou kunnen denken dat zwart weliswaar actiever staat, maar dat wit het wel zou moeten kunnen verdedigen. De werkelijkheid is dat het volledig uit is (Fritz geeft +10 voor zwart) omdat de witte koning ontzettend kwetsbaar is. In een eindspel met zware stukken is dat vaak beslissend. Er volgende nog 31. Dg5 Tf3+ 32. Kh2 De2+ 33. Kh1 Txh3+ 34. Kg1 Dh2+ 35. Kf1 Dh1+ 36. Kf2 Df3+ en opgegeven, want mat is onvermijdelijk.
Dan de partij Ton Gezel - Dion de Graaf. Onze Darter Dion had een toreneindspel met twee pluspionnen meer. Ik heb de notatie niet, maar was wel getuige als toeschouwer. Hopelijk heb ik het mij goed herinnerd. Er volgde namelijk een lesje hogere eindspelkunde van beide kanten, een lesje in hoe het niet moet wel te verstaan. Wel kan als verzachtende omstandigheid worden aangevoerd dat Dion in behoorlijke tijdnood zat, hoeveel tijd zijn tegenstander nog had weet ik niet precies.
Onderstaand de stelling na weet-ik-hoeveel zetten, Dion had zwart en speelde zojuist Kf7.
Ondanks de twee pluspionnen waardeert Fritz deze stelling als 0.00. Het blijkt namelijk dat wit met Td7+ eeuwig schaak kan houden, of zwart moet pion h7 opgeven. Zwart kan op de damevleugel nauwelijks vorderingen maken zonder koning, maar die kan moeilijk dichtbij komen. Als h7 eraf gaat kan wit ook een vrijpion gaan maken, waarmee hij remise kan maken. In ieder geval is dat wat de computer in grote lijnen uitspuugt, ik ga het niet 40 zetten diep controleren. Het was op zijn minst een poging waard.
Maar aldus geschiedde het niet, wit speelde namelijk 1. Txd3 om af te wikkelen naar een verloren pionneneindspel. 1... Txd3 2. Kxd3 en nu zijn er twee potentiële routes naar winst. Het plan met Ke6-d5-e4 (wit moet ondertussen b4 gaan ophalen) blijkt net niet te werken, omdat wit dan f5! heeft. Die moet je slaan en dan blijf je met een randpion zitten, waarmee je op één zetje na niet kunt winnen. De witte koning kan namelijk precies het ‘veilige' veld f1 bereiken. Maar het tweede winstplan is veel simpeler en werkt wel, namelijk direct h5 spelen. De witte koning kan niet tegelijk een vrije h- en b- pion tegenhouden. Maar de voortzetting van Dion, 2... b3 3. Kc3 b2 4. Kxb2, dat levert natuurlijk een potremise pionneneindspel op. Jammer!
De enige nederlaag van de avond kwam op naam van Aart Taart, die dit seizoen nog niet zo best in vorm is. Wat er precies gebeurde heb ik niet gezien, achteraf begreep ik dat hij in een of ander tactisch trucje trapte en verloor. Aangezien ik toch niet weet wat er gebeurde, ga ik er verder ook geen woorden aan vuil maken.
Dan onze Remisekoning Mike. Die bijnaam die hij in Vlissingen verdiende met 6 remises op rij moet misschien worden herzien. Want Mike won niet alleen, onderweg weigerde hij zelfs een remise-aanbod! En dat ondanks dat hij dat aanbod van onze captain Dion best had mogen aannemen, we stonden immers ruim voor. De partij:
Mike Ruitenbeek - Ben van der Velden
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. c3 Het Göring-gambiet. In theorie is het niet veel, maar het kan toch gauw gevaarlijk worden voor zwart. In het Eemlandtoernooi 2011 heb ik dat met zwart tegen Mike al eens aan den lijve ondervonden. dxc3 5. Pxc3 d6 6. Lc4 Lg4 7. Db3 Dd7 (Diagram)
8. Be3? Mike had zichzelf hier een hoop tijd kunnen besparen door op f7 te offeren. 8. Lxf7+ Dxf7 9. Dxb7 en wit krijgt zijn materiaal met een flinke rente terug. Nu wordt het een lange avond. Pa5 9. Db5 Pxc4 10. Dxc4 Le6 11. Dd3 c6 Dit is toch niet bepaald wat je in je hoofd hebt als je een gambiet speelt. Pion geofferd, maar van de aanval komt niets terecht en ook het loperpaar is weg. Maar met zijn laatste zet maakt de zwartspeler onnodig een zwakte op d6. Daar kunnen we mooi op gaan drukken straks...
12. O-O Le7 13. Tfd1 b5 14. a3 a5 15. Lf4 Lc4 16. Dd4 f6 17. Bxd6 En ja hoor, pion d6 valt en wit heeft zijn pion terug. Ook het loperpaar raakt zwart kwijt. Wie zou hier niet zonder nadenken slaan? Toch vindt de computer 17. e5 beter.
17... Dxd6 18. Dxd6 Lxd6 19. Txd6 Pe7 20. e5 Td8 21. Tad1 Txd6 Met remiseaanbod. Een paar alinea's terug heb ik al verklapt dat dat geweigerd wordt. En terecht, want wit heeft een klein maar prettig plusje. Open lijn, iets betere ontwikkeling, dat werk. 22. Txd6 O-O 23. Pe4 fxe5 24. Pxe5 Ld5 25. Pc3 Tc8 26. b4 a4 27. f3 Pf5 28. Td7 Pd4? (Diagram)
Het plan van zwart is goed, namelijk om het paard naar c2 te spelen om die witte pionnen aan de tand te voelen. Alleen had dat paard via e3 gemoeten, zodat Ld5 nog (even) gedekt staat. Nu is het wit die op de damevleugel een vrijpion gaat creëren, ondanks dat zwart nu nog een 3-tegen-2 meerderheid heeft.
29. Pxd5 cxd5 30. Txd5 Pc2 31. Txb5 Pxa3 32. Ta5 Pc2 33. Txa4 Tb8 Zo, dat is me toch een mooie vrijpion. Samen met de 3-tegen-2 op de koningsvleugel moet dat toch wel gewonnen zijn, al is het zeker geen eitje. 34. b5 h6 35. Ta2? En hier krijgt zwart toch nog een kans om de zaak te redden. Na Txb5 houd je een eindspel met alleen koningsvleugelpionnen over, dat lijkt mij remise. 35... Pb4? Vanaf nu gaat het wel duidelijk bergafwaarts met zwart, de zetten zal ik u (en mijzelf) besparen. "De rest is techniek", zoals dat dan heet. Een mooie melkpartij!
Degene die goed geteld hebben zullen tot de conclusie gekomen zijn dat de wedstrijd in een 6-2 overwinning geëindigd is. Een mooie score, die misschien zelfs nog wel hoger had kunnen uitvallen. Als er ooit een kans was om (samen met het tweede) een 16-0 overwinning te scoren, was het nu! Maar goed, klagen mogen we zeker niet. Inmiddels is het vijfde opgeklommen naar de derde plaats. De volgende wedstrijd is een tripje naar hekkensluiter Hoogland 3 op 16 december. En dan heb ik tot slot, voor alle scorebordjournalisten onder u, nog een link naar de persoonlijke uitslagen op de SGS-site.
Jasper Reichardt