Hans Böhm
De verkeerde kant van 60 (?)
Jaarlijks wordt het nationale senioren en veteranen kampioenschap gehouden op een mooi gelegen locatie: De Bilderberg te Oosterbeek. Dit jaar al voor de 38ste keer. De categorie ‘senioren' begint bij vijftig jaar, die van de ‘veteranen' bij zestig. Er wordt jaarlijks ook een Europees Kampioenschap en een Wereldkampioenschap gehouden, echter alleen voor de veteranen. Nou voelde ik me bij het passeren van 50 nog zo sterk dat ik me in een aparte leeftijdcategorie niet thuis zou voelen. Dus wachtte ik zestig jaar en schreef me in voor 2010.
Als ik zou winnen verheugde ik me op voorhand al op het weerzien met spelers waar ik onder andere het EK-jeugd mee had gespeeld in Groningen 1969, zoals Ulf Andersson en Rafael Vaganian, Zoltan Ribli en Guala Sax. En natuurlijk ook al die spelers die je hun hele carrière hebt gevolgd en met wie je hebt meegeleefd. Veel hebben ze verloren maar met gekromde rug, dovig en slechtziend willen ze nog steeds winnen en doet het verlies nog steeds pijn. Viktor Korchnoi, Vlastimil Hort, Jan Smejkal, Vlastimil Jansa, Jacob Murey, noem maar op. "Onder elkaar komen verdwenen herinneringen weer naar boven", dacht ik en dat is de meerwaarde van zo'n bijzondere categorie.
Er deden 144 spelers mee in Oosterbeek en de strijd om de titel ging tussen Ad van den Berg, Jaap Vogel en ondergetekende. Het is jammer dat de oude meesters niet meedoen: Sosonko, Ree, Bouwmeester, Van Geet, Zuidema, Langeweg, Kuypers, Van Wijgerden, Ligterink, Boersma en nog zoveel meer. Dat zou dit kampioenschap interessanter maken. Laat alle schroom toch varen, we zijn niet meer wie we waren maar so what?
H. Böhm- A.van den Berg, 4e ronde.
De stelling schreeuwt om actie. Zwart kan pion a5 gaan aanvallen (met Tb5 en Pc6) en wit moet zijn stukken tot leven brengen. De hele partij had ik al uitgekeken naar het goede moment om middels een stukoffer de lijnen naar Kd8 te openen.
23.Pxc4 dxc4 24.Lxc4 Lc6 25.De2 Ld5 26.Lxd5 Pxd5
Na 26...exd5 27.Da6 komt de witte dame binnen maar duidelijk is het niet.
27.c4 Pb4 28.Txb3 De4 29.Tc3 Dc6 30.Kb1 De4+ 31.Ka1 Dc6 32.Kb1 met remise, want 32.d5 Da4+ 33.Ta3 Pc2+ gaat niet.
H. Vlam - A. v.d. Berg, 6e ronde.
Ad van den Berg heeft een agressieve stijl, hij neemt wat risico's in de opening en plukt daar optimaal de vruchten van als er niet scherp wordt gereageerd. Uitstekende strategie voor het doorgaans rustige veteranenschaak, dat meer uitgaat van gevoel dan exacte calculaties. Na een interessante opening heeft zwart bijna alle problemen opgelost en dreigt hij zijn pluspion te verzilveren. Horatio Vlam grijpt zijn laatste kans.
22.Txf5! gxf5 23.Lf3 Db8?
Overziet wat. Na 23...Tc8 24.Ld5+ Kf8 25.Te1 Dc7 nemen de witte aanvalskansen snel af.
24.Ld5+ Kf8 25.Df2 Th5 26.Dxc5+ d6 27.Dc6! en wit won een toren en de partij, waarmee Van den Berg afviel.
E. van Leeuwen - J. Vogel, 4e ronde
Jaap Vogel is een goede Hoofdklasser en speelt het liefst het zware positionele schaak. Zijn partijen duren altijd lang, hij moet er echt voor werken. Wit moet hier f5 doordrukken en dat gaat alleen langzaam: g3+h3+g4 en na nog wat voorbereidende zetten dan tot slot f5. Maar wit gaat iets doen op de vleugel waar zwart heerst.
23.b4? cxb3 24.Pxb3 Pc4 25.Th3 Th-g8 26.Pd2 Dc6 27.Pxc4 Dxc4 28.Lh4 Lxh4 29.Txh4 Tc8 30.Tc1
Wit heeft veel geruild maar blijft over met drie inactieve stukken, het is in hogere zin totaal verloren. Vogel speelt het overtuigend uit.
30...Da6 31.Db3 Tc4 32.Ta1 Tg-c8 33.Th3 Da5 34.Ta3 Txd4! en zwart won snel.
Eindstand Senioren en Veteranen kampioenschap 2010
1 H.Böhm 5,5 uit 7
2-3 J.Vogel en A.v.d. Berg 5 uit 7
4-6 R.Landsbergen, G.Homs en H.Vlam 4,5 uit 7
Het eind van het liedje was, dat ik volgens de FIDE-regels twee weken te laat ben geboren en dus alleen senioren kampioen ben. Nooit bij stil gestaan. Jaap Vogel zal daarom Nederland vertegenwoordigen bij het volgende EK-veteranen.
Hans Böhm
24 juli, De Telegraaf
------------------------------------------------------------
Einde citaat. We gaan weer over tot de orde van commentaar en kanttekeningen. Om te beginnen is de ondergrens voor het senioren en veteranen kampioenschap 1900 Elo. Dat waren maar 24 spelers. Al die andere 120 spelers speelden gewoon een aardig toernooitje onderling, het weerzien is ook belangrijk. De meesten overnachtten in het hotel De Bilderberg of in een van de vele hotelletjes in de omgeving. Ook de camping op 10 minuten fietsen kwam in aanmerking. Het is tenslotte een zeer toeristische omgeving. Sommige spelers hadden de vrouw meegenomen, die haar man in de tijdnoodfase kwam ophalen. Dat is een keus.
In dit toernooi ging er wel eens een telefoontje af, dat dan onder lichtelijk hoongelach snel werd uitgezet. Geen probleem. Ook te laat komen of andere zaken waar men tegenwoordig in het professionele FIDE-circuit direct een 0 voor krijgt van zo'n overijverige wedstrijdleider, is hier niet aan de orde.
Vergeet men de klok in te drukken, dan wordt daar vriendelijk op gewezen. Sommigen spelers zitten wat te spelen met geslagen stukken, zo zag ik ergens een pion op de rand van het bord staan die het promotieveld al voorbij was.
Kortom, als schaker op leeftijd is dit een aardige week in het jaar om aan mee te doen.
Dan nog even over die leeftijdsgrens: ik ben geboren op 15 januari 1950. Er zijn vele sportwerelden waarbij je mee mag doen in een bepaalde leeftijdscategorie, als je in hetzelfde jaar, de betreffende leeftijd bereikt. Dus of je nou in januari of in december 50 of 60 wordt, maakt dan niet uit. Maar de FIDE heeft als regel dat je voor 2010, 60 moet zijn op 31 december 1949 voor de categorie veteranen. Ik kan dus pas meedoen op m'n 61-ste. Dat hoorde ik pas in de vierde ronde, waardoor de motivatie wel een tikkie kreeg.
Dat was mijn eerste gebrek aan kennis van de FIDE-reglementen. Er zou er nog een volgen (dus het ligt aan mij). Later, tijdens de zesde ronde, vertelde mijn oude Rotterdamse schaakvriend John van Baarle dat je helemaal geen nationaal veteranenkampioen hoeft te zijn om mee te spelen in het EK. Iedereen met de juiste leeftijd kan meedoen!? Het enige verschil is dat de KNSB haar kampioen afvaardigt met een vergoeding van 400 Euro. Dus niet volledig vrij houdt met nog een klein zakgeldje er bovenop (daar ging ik zomaar van uit, dom, dom, dom; verkeerde aanname nummertje drie) maar slechts een bijdrage in de kosten. Dat is het enige verschil tussen de kampioen en iedere andere schaker die de juiste leeftijd heeft, NEE, WACHT EVEN, iedere andere schaker die vóór een bepaalde datum geboren is.
p.s.
Als titel had ik ‘de verkeerde kant van 60' staan en dat wordt vanzelf duidelijk. Maar omdat die titel nog niet zeker was had ik er voor mezelf een ‘(?)' achter gezet met de bedoeling daar later een definitieve keus voor te maken. Dat is door de druk van de deadline aan de aandacht ontsnapt maar achteraf ben ik over die toevalligheid wel tevreden. Sommigen dingen verzin je niet.