Viktor Kortchnoi is nog bloedfanatiek en kan niet tegen zijn verlies. Dat weten ze in Bunschoten-Spakenburg en daarom houden ze zo van hem. Vorige week zaterdag was de 78-jarige Zwitser (ex-Rus) voor de derde keer in zes jaar present bij het Kaaieman-snelschaaktoernooi. Visboer Dick de Graaf, speler van het eerste team van En Passant, sponsorde het toernooi voor de tiende keer en had eens extra in de buidel getast. Daardoor kon niet alleen Kortchnoi weer worden ingevlogen, maar konden ook Ivan Sokolov (medewinnaar van vorig jaar) en voor het eerst Jan Timman worden uitgenodigd. Drie van zulke reuzen tegelijk, dat was in Bunschoten nog niet eerder voorgekomen.
Dat Kortchnoi niet tegen zijn verlies kan hadden ze in Bunschoten nog niet vaak gezien, simpelweg omdat hij de vorige twee keren niet zo vaak verloor. Bekend is wel een voorval op Aruba. Tijdens een snelschaaktoernooi verloor de oude reus van Sofia Polgar, een vrouw, voor zijn gevoel het ergste wat je kan overkomen. Na afloop wilde Polgar nog wat vriendelijks zeggen, waarop Kortchnoi snauwde: "Wat zeg je? Luister eens goed, meisje, dit is de eerste keer dat je van me gewonnen hebt en zeker de laatste keer in je leven!" In Bunschoten zei hij na zijn nederlaag tegen Yochanan Afek: "Je hebt vijftien seconden meer over dan ik, je moet wel met twee handen hebben zitten spelen." Kortchnoi doelde daarmee op het indrukken van de klok met de andere hand dan waarmee je de zet gedaan hebt, iets wat niet mag en wat sterke spelers zeker niet doen. Richard Vedder, die van Kortchnoi verloor, wist niet zeker of de grootmeester nou onsportief was geweest of slordig, toen hij zijn dame tegen de regels van h5 naar f6 had gezet. Waar kwam die dame vandaan, had Vedder gevraagd, waarop Kortchnoi zei: "Van h4." Vedder, Kortchnois grootste fan in Nederland, liet het er maar bij zitten. Wim van der Wijk had eerder die dag hetzelfde gedaan, in de haast per ongeluk een paardsprong met zijn dame. Zijn tegenstander was toevallig Jan Timman en die heeft nooit medelijden met zijn tegenstander. "Onreglementaire zet", zei Timman, hij zette de klok stil en ging aan de bar een glaasje wijn drinken. Voor Van der Wijk niet echt een heldhaftig hoofdstuk in zijn ooit te schrijven boek ‘Mijn ontmoetingen met grootmeesters'. Timman zelf had een ongelukkig moment tegen Xander Wemmers, toen hij zijn dame ongedekt op een veld zette waar zij gewoon kon worden geslagen. Er volgde handen schudden en wederzijds zwijgen. Bij Wemmers geen spoor van triomf, op een dergelijke overwinning kun je moeilijk trots zijn. Dat zijn zo van die dingen die gebeuren in een snelschaaktoernooi.
Het toernooi werd gewonnen door Ivan Sokolov, die in de finale slechts één van zijn negentien partijen verloor en wel van Kortchnoi. Van de negen partijen in de voorronden had hij er ook eentje verloren, van Hans van der Wijk uit Zoetermeer, een schaker die af en toe een toernooi speelt en nog nooit van Sokolov had gehoord. Kortchnoi en Timman werden samen met Afek gedeeld vijfde.
Johan Hut
21 november 2009
Gooi- en Eemlander, Noord-Hollands Dagblad, Haarlems Dagblad/IJmuider Courant, Leidsch Dagblad