Schaakrubriek 3 oktober
Hans Bohm
Oude makkers
De gehuurde bus stond klaar voor het mooiste denksportcentrum van Nederland en omstreken: de schaaktoren van Spakenburg. We begonnen de lange reis naar tegenstander Enschede. Geen ramp, want niet alleen spreken schakers over stellingen net zo makkelijk zonder als met bord maar tevens zitten dit seizoen Viktor Korstjnoi (78!) en Genna Sosonko in ons team van acht spelers. Oude makkers, altijd goed ze te zien. We hadden het over het wereldrecord blinddammen van Ton Sijbrands, 28 partijen in 42 uur met 76% winst. Het wereldrecord blindschaken staat op naam van Janosh Flesch die het in 1960 tegen 52 spelers opnam met 78% winst. “Waarom is blinddammen moeilijker,” vroegen we ons af. Je hebt geen houvast, geen kapstokje in het denkproces, de schijven zijn allemaal gelijk. Het dambord is niet groter want van de 100 velden wordt slechts de helft gebruikt, 'als pianospelen met alleen de zwarte toetsen'. Een ander belangrijk verschil is de testzet. Wereldkampioen Anand speelde eens in een blindpartij waarin hij niet meer wist of er een loper op g4 of f5 stond, ergens even h3. Dat kan bij dammen niet, want zo'n test kan een schijf kosten. Genna was wezen kijken bij Sijbrands en vond het een bizarre ervaring, met matrassen voor de simultaannemers zodat ze even konden slapen tijdens de wachttijden. Al met al, een indrukwekkende prestatie, gefeliciteerd namens de schaakwereld, Ton.
Anatoli Karpov en Gary Kasparov speelden in Valencia weer eens tegen elkaar. Ze begonnen precies 25 jaar geleden in 1984 en speelden vijf tweekampen, in totaal 144 partijen. Kasparov won 21 keer en verloor 19 partijen. “De organisatie in Valencia had mij eerst gevraagd om een herhalingsmatch met Karpov te spelen,” zei Viktor, “Ik wist niet hoe snel ik 'nee' moest zeggen, ondanks het prijzenfonds van 100.000 Euro. Weer tegen Karpov, al die negatieve emoties, daar word ik geen tachtig mee”.
De formule van Valencia was: vier rapidpartijen en acht vluggertjes. Karpov bleek een slecht time-management te voeren en verloor het rapid van 30 minuten met 3-1 en de vluggertjes van vijf minuten met 6-2.
Diagram 1
Wit Kg1, Dd2, Td1, Tf1, Lg2, Lg3, Pf4 pionnen b5, b3, d5, f2, g5, h3
Zwart Kg8, Dd7, Td8, Tf8, Lb7, Lg7, Pd4 pionnen a7, b6, c5, g6, h7
Karpov-Kasparov rapidpartij 1
In deze stelling waarin zwart ietsje beter staat na 25.Pe6 Pxe6 26.dxe6 Dxd2 27.Txd2 Txd2 28.Lxb7 viel Karpovs vlag! Op zet 25!
Diagram 2
Wit Kg1, Dd2, Td5, Tf1, Pe4 pionnen a3, b2, f2, g2, h2
Zwart Kg8, Db8, Ta7, Tf8, Pc5 pionnen a5, b6, f7, g7, h6
Kasparov-Karpov rapidpartij 2
Karpov had vermoedelijk gerekend op een lange verdediging na 22.Pxc5 bxc5 23.Txc5 maar Kasparov liet even iets zien van zijn oude glorie.
22.Pf6+! gxf 23.Dxh6 f5 24.Dg5+ Kh8 25.Df6+ Kg8 26.Txf5 Pe4 27.Dh4 Te8 28.Th5 f5 en weer viel Karpovs vlag, na 29.Th8+ Kf7 30.Txe8 gaat er nog meer materiaal verloren.
Het heeft meer met nostalgie van doen, dit soort ontmoetingen tussen de helden van weleer. Daarom zou met een tweekamp Sijbrands - Wiersma ook veel te doen zijn.
Kortsjnoi kwam wat verkreukeld van de reis naar Enschede aan maar liet wel zien waarom zijn bijnaam 'De Verschrikkelijke' is.
V. Kortsjnoi (En Passant) - A. Buendgen (Enschede)
KNSB-competitie 2009-2010
1.d4 e6 2.c4 Pf6 3.Pc3 c5 4.Pf3 cxd 5.Pxd4 a6 6.e4 Lb4 7.Pc2 Lxc3+ 8.bxc3 Da5 9.Dd3 De5 10.f3 d5 11.Dd4! Dxd4 12.cxd4 dxe4 13.fxe4 Pxe4 14.Ld3 Pf6 15.La3 Pb-d7 16.0-0 b6 17.Tf-e1 Lb7 18.Ta-b1
diagram 3
wit Kg1, Tb1, Te1, La3, Ld3, Pc2 pionnen a2, c4, d4, g2, h2
zwart Ke8, Ta8, Th8, Lb7, Pd7, Pf6 pion a6, b6, e6, f7, g7, h7
“Waar ging hij in de fout?” vroeg ik Viktor Kortsjnoi tijdens de gezamenlijke Italiaanse maaltijd. “Hier”, was het antwoord, “na 18...Kd8 is de stelling in evenwicht, ik heb genoeg compensatie maar ook niet meer dan dat”.
18...0-0-0? 19.Le7 Td-e8 20.Ld6 h5 21.c5! Pd5 22.cxb6 P7xb6 23.Te-c1 Lc6 24.Pb4 Kd7 25.Txc6 Pxb4 26.Txb6 Pxd3 27.Txa6 Tc8 28.Tb7+ Kd8 29.Kf1 Th6 30.Ke2 Pc1+ 31.Kd2 Tg6 32.g3 h4 33.Ta-a7 en zwart gaf op, hij gaat spoedig mat.
“Ik denk niet dat de uitgebluste
Karpov het tegen de vitale Kortsjnoi zou redden momenteel,” vatte
Genna Sosonko de schaakdag samen.